Đông trùng hạ thảo là gì?

1. Tên gọi:

Đông trùng hạ thảocòn gọi là Trùng thảo, Hạ thảo đông trùng hay Đông trùng thảo, là một loại đông dược quý có bản chất là dạng nấm ký sinh trên ấu trùng, sâu non của loài nấm Cordyceps. Và 2 chủng nấm được biết đến nhiều nhất là Cordyceps sinensis và Cordyceps militaris, ở ngoài tự nhiên. Cordyceps sinensis trên cơ thể sâu Hepialus fabricius còn Cordyceps militaris trên cơ thể ấu trùng của loài bướm. Phần dược tính củaĐông trùng hạ thảođã được chứng minh do các chất chiết xuất từ nấm Cordyceps sinensis. Cordyceps militaris đã được Bệnh Viện Đại Học Quốc Gia Chonbuk (Hàn Quốc) công bố dược tính kháng tế bào ung thư và thí nghiệm thành công trên cá thể chuột năm 2016 (Nguồn: https://www.youtube.com/watch?v=ISXJbZbcHnU).

Tên gọi "Đông trùng hạ thảo” xuất phát từ quan sát thực tế khi thấy vào mùa đông nấm Cordyceps sinensis ký sinh trên một con sâu hoặc một con nhộng còn mùa hè sẽ mọc chồi từ con sâu, con nhộng đó và nhô lên khỏi mặt đất.

2. Nguồn gốc:

Vào mùa đông, bào tử của nấm Trùng thảo ký sinh vào côn trùng, phát triển thành hệ sợi nấm, sử dụng nguồn dinh dưỡng từ cơ thể côn trùng và giết chết côn trùng. Tới mùa hè, sợi nấm hình thành cây nấm và nhú lên khỏi mặt đất nhưng gốc vẫn dính liền vào thân sâu. Các loài nấm này phân bố rộng ở châu Á và châu Úc với trung tâm đa dạng là vùng Đông Á, đó là các vùng cao nguyên cao hơn mặt biển từ 4,000 – 5,000 mét như: Tây Tạng, Tứ Xuyên, Thanh Hi, Cam Túc, Vân Nam....

3. Mô tả:

Chi nấm Cordyceps có hơn 600 loài khác nhau, tuy nhiên cho đến nay người ta chỉ mới nghiên cứu nhiều nhất được 2 loài là Cordyceps sinensis và Cordyceps militaris. Đông trùng hạ thảo khi còn sống có hình con sâu, với đuôi là một cành nhỏ, mọc lá. Phần "lá" hình dạng giống ngón tay, dài khoảng 4 - 11cm do sợi nấm mọc dính liền vào đầu sâu non mà thành. Đầu sâu non giống như con tằm, dài chừng 3-5 cm, đường kính khoảng 0,3 - 0,8 cm. Bên ngoài có màu vàng sẫm hoặc nâu vàng với khoảng 20-30 vằn khía, vằn khía ở gần đầu nhỏ hơn. Phần đầu có màu nâu đỏ, đuôi giống như đuôi con tằm, có tất cả 8 cặp chân, nhưng 4 đôi ở giữa là rõ nhất. Chất đệm nấm hình que cong mọc ra từ mình sâu non, dài hơn sâu non một chút. Sâu non dễ bẻ gãy, ruột bên trong căng đầy, màu trắng hơi vàng; chất đệm nấm khá dai và bên trong ruột hơi rỗng, có màu trắng ngà. Khi sấy khô, nó có mùi tanh như cá, đốt lên có mùi đặc trưng, vị ngọt, tính ôn.

4. Thành phần:

Mới đây, các nhà khoa học đã lần lượt công bố tác dụng ức chế tế bào ung thư và chống di căn từ chất 3’ deoxycordycepin có trong chủng Codyceps militaris (dẫn chứng từ Bệnh Viện Đại Học Quốc Gia Chonbuk Hàn Quốc và Nhật Bản).

Các phân tích hoá học cho thấy trong Đông trùng hạ thảo có protit, chất này khi vào cơ thể sẽ được gan chuyển hóa và phân giải ra 17-19 loại acid amin. Ngoài ra còn có D-mannitol, lipid và nhiều nguyên tố vi lượng (Na, K, Ca, Mg, Al, Mn, Cu, Zn, Bo, Fe... trong đó cao nhất là phospho).

Nhiều hoạt chất trong Đông trùng hạ thảo có giá trị dược liệu thần kỳ. Trong đó phải kể đến cordiceptic acid, cordycepin, 3’ deoxyadenosine, 3'-Deoxyadenosine-5'-Triphosphate, polysacarit, steroid, adenosine, hydroxyethyladenosine và đáng chú ý hơn cả là nhóm hoạt chất HEAA ( Hydroxy-EthylAdenosine- Analogs).

Đông trùng hạ thảo còn chứa nhiều loại vitamin (trong 100g Đông trùng hạ thảo có 0.12 g vitamin B12, 19 mg vitamin A, 116.03 mg vitamin C, vitamin B2 (riboflavin), vitamin E, vitamin K...), ngoài ra còn có khoảng 25 - 30 % protein, 8% chất béo và đường mannitol.

5. Tác dụng dược lý của Đông Trùng Hạ Thảo theo Y Học Hiện Đại:

- Chống oxy hoá.
- Kháng tế bào ung thư.
- Chống mệt mỏi và stress.
- Tác dụng hiệu quả cho hệ hô hấp.
- Chống sợi hoá gan.
- Chống sợi hoá phổi.
- Kích thích hệ miễn dịch.